دستور زبان فارسی

برشی از کتاب دستور زبان فارسی نوشته دکتر غلامرضا ابراهیمی نشر ستاره جاوید:

دستور زبان فارسی دانشی است که ما را به درست نوشتن و درست گفتن وا می دارد . و یا به عبارتی دانشی را که از چگونگی کلمات فارسی،

و حالات مختلف آن در جمله گفتگو می کند،  دستور زبان فارسی نامند.

هر زبان نیازمند به کلمه ها و واژه هایی است و هر کلمه از تعدادی حرف تشکیل شده است.

زبان فارسی دارای ۳۳ حرف است که هشت حرف آن: ث- ح- ص- ض- ط- ظ- ع- ق مخصوص زبان عربی است و ۴ حرف آن:

پ- گ- چ- ژ مخصوص زبان فارسی و بقیه در دو زبان مشترک هستند.

در زبان فارسی حرف الف در ابتدای کلمه نمی آید،مانند:

زیبا- کار، بنابراین نوشتن کلمه هایی مثل: آئین- پائیز- پائین و مانند آن غلط است و بجای آن بایدنوشت:

آیین – پاییز و پایین. همزه درکلماتی مثل: خانهء من – لانهء گنجشک- آشیانهء کلاغ و مانند آن.

در حقیقت ی است و بهتر است بشکل کامل نوشته شود مانند:

خانه ی من – لانه ی کنجشک و . . . در زبان فارسی حرف همزه فقط در ابتدای کلمه قرار می گیرد مانند ابرو- ایران- اسب.

فایده دستور زبان 

واژه دستور را نخست میرزا حبیب اصفهانی نویسنده دستور سخن،  در ۱۲۹۸ برای کتاب خود که مشتمل بر قواعد زبان فارسی و عربی است برگزید.  از آن

زمان تاکنون دیگر اساتید همین لفظ را پسندیده،  و کتاب های قواعد زبان فارسی را دستور زبان گفتند.

باید دانست که قواعد هر زبان،  از خود زبان،  یعنی آثار و نوشته ها و گفته های گویندگان بزرگ گرفته می شود. پس دستور در اینجا بمعنی فرمانی

نیست،  که از کسی بکسی تحمیل گردد،  بلکه مقصود دستور سخن است،  و هر که بخواهد درست بگوید و درست بفهمد،  ناگزیر باید روش بزرگان ادب را

دریابد و بکار بندد.

تخفیف در کلمه:

گاه برای شیرینی عبارت یا از روی ناچاری برخی از حروف یک کلمه را حذف می کنند که به این عمل تخفیف یا مخفف کردن می گویند: راه- چاه- اکنون- ماه-

خورشید که بصورت: ره- چه- کنون- مه- خور نوشته می شود.

تعریف جمله:

به مجموع چند کلمه که مفهومی را می رساند یا مطلبی را بیان می کند جمله می گویند و چون جمله از چند کلمه تشکیل می گردد بهتر است به کلماتی

که در جمله به کار می روند و اقسام آن بپردازیم.